Uzun süredir gençlerin, yaşlıların, çocukların ve hatta devletlerin birinci gündem maddesi olan koronavirüs tehlikesi herkesi endişelendiriyor. Kulaktan dolma bilgilerle hareket etmek hem ailelerimizin hem de sevdiğimiz diğer insanların canını tehlikeye atıyor. Resmi kuruluşların ve uzmanların görüşlerine göre hareket etmek süreci en az zararla atlatabilmemiz açısından büyük önem taşıyor. “Koronadan/Covid-19’dan Nasıl Korunabiliriz ve Koronavirüs Vücudu Nasıl Etkiliyor?” isimli yazımızda Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüsten korunmak adına önerdiği önlemleri sizin için derledik.
Virüse karşı almamız gereken önlemlerden önce koronavirüsün nasıl bir virüs olduğunu, nasıl ve hangi durumlarda bulaştığını anlamak konunun tam olarak içselleştirilebilmesi açısından kritik bir nokta olarak karşımıza çıkıyor. Önerilen önlemlere ek olarak kişilerin kendi sağlığına, bağışıklık sistemlerinin durumuna ve hijyen kurallarına dikkat göstermeleri gerekiyor. Sürecin nasıl ve ne kadar devam edeceğinin tahmin edilememesi gelecek durumlara karşı hazırlıklı olmamız gerektiğini göstermesinin yanında, bizi ev ve iş ortamlarında veya toplu taşıma araçlarında koronavirüse karşı alınması gereken tedbirler hakkında bilgi sahibi olmaya itiyor.
Koronavirüs nedir?
Koronavirüs ailesi geniş bir virüs ailesidir. Bu ailedeki virüsler kuşlar veya memelilerde hastalıklara neden olmaktadır. İnsanlarda grip ve nezle gibi hafif hastalıklara neden olan virüs ailesinde SARS, MERS gibi ölümcül virüslerin yanında Covid-19 da bulunmaktadır. Virüsün boyutu 125 nanometre olarak belirtilmektedir. Koronavirüs mikroskop altında incelendiğinde bir kürenin etrafındaki çeşitli çıkıntılar olduğu görülür. Virüsün taç şekline benzemesi adını Latince’de güneş tacı anlamına gelen Corona’dan almasına neden olmuştur. Koronavirüs alt ve üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olmasının yanı sıra kalp yetmezliği gibi ciddi sorunları da tetikleyebilmektedir.
Koronavirüs nasıl bulaşır?
Koronavirüs, hastalığı kapmış bir insanın öksürmesi veya hapşırması durumunda ortaya çıkan damlacıkların solunmasıyla bulaşmaktadır. Hasta kişiden çıkan damlacıkların bulaştığı yüzeylere dokunduktan sonra elin ağza, burun deliklerine veya gözlere götürülmesi de hastalığın bulaşmasına neden olabilmektedir. Virüsün sinekler, 5G gibi farklı yollarla bulaştığını savunan bilgiler Dünya Sağlık Örgütü’nün internet sitesinde detaylı bir şekilde yalanlanmaktadır. Koronavirüs her yaştan insana bulaşabilmekle birlikte astım, diyabet veya kalp hastalığı olan insanlar virüse karşı daha savunmasız olmaktadırlar.
Koronavirüsten nasıl korunuruz?
Koronavirüse karşı alınması gereken önlemler, vücut sağlığının ve direncinin nasıl yüksek tutulacağı, ev ve iş ortamlarında alınacak tedbirler herkes tarafından merak ediliyor. Sosyal mesafe ve maske virüsün yayılma hızını düşürmek açısından en kritik önlemler olarak görülüyor.
Covid-19’a Karşı Alınması Gereken Genel Önlemler
Ellerin sık sık ve sabunla yıkanması virüse karşı alınması gereken en önemli önlemlerden biri oluyor. Koronavirüs hücrelerinin yağlı yapısı uzun süre sabuna maruz kalınması halinde zarar görüyor ve bu durum virüslerin ölmesini sağlıyor. Maske takılması hem virüsten korunmak hem de yayılmasını engellemek açısından büyük önem taşıyor. Öksürürken dirseğimizi kullanmak, kendimizi iyi hissetmememiz halinde ev kalmak, gerekli olmaması halinde yüze dokunmamak Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği diğer önlemler olarak karşımıza çıkıyor.
Toplu Taşıma Araçlarında Koronavirüse Karşı Nasıl Önlemler Almalıyız?
Koronavirüs sürecinde vaka ve ölüm sayılarının düşüş göstermesi yakın bir gelecekte iş hayatımıza eskiden olduğu gibi devam edebileceğimizi gösteriyor. İş hayatımıza geri dönsek toplu taşıma araçlarını kullanırken dikkatli olmamız gereken noktalar var. Virüsün metal ve plastik yüzeylerde uzun süre kalabilmesi, kalabalık otobüs, metro ve metrobüsler alınacak tedbirlerin önemini ortaya koyuyor. Öksüren, hapşıran, grip veya nezle olan kişilerle aradaki mesafenin uzak tutulması çok önemli. Aynı şekilde bizim hasta olmamız durumunda maske, peçete veya mendil gibi araçlarla kendimizi ve diğer insanları korumamız gerekiyor. Olabildiğince az yere dokunmak toplu taşıma araçlarında alabileceğimiz diğer bir önlem olmakta.
Koronavirüse Karşı Bağışıklık Sistemimizi Nasıl Güçlendiririz?
Virüs, bakteri veya mantar gibi zarar organizmalarla hayatımızın her döneminde karşılaşacakmış gibi görünüyoruz. Bakteri ve virüs gibi organizmaların çok çeşitli olması ise her birine karşı özel bir önlem alınmasını imkansız kılıyor. Bu noktada virüslere karşı alabileceğimiz en büyük önlem vücut direncimizi yüksek tutmak oluyor. Bağışıklığı kuvvetlendirmek adına dengeli beslenmenin önemi bir adım öne çıkıyor. Kaliteli ve yeterli uyku, kişinin kendi vücut durumuna göre uyguladığı günlük egzersizler ve stresten uzak bir yaşam bağışıklığı kuvvetlendiren diğer önemli etkenler olarak uzmanlar tarafından vurgulanıyor.
İş Ortamında Koronavirüse Karşı Alınması Gereken Tedbirler
İş ortamına geri dönüş virüsün ikinci dalga yayılımını etkileyebilecek dönüm noktalarından birisi. Alınan önlemlere herkes tarafından uyulması gerekiyor. Toplu taşıma araçlarında da olduğu gibi iş ortamında nezle veya grip olan, öksüren ve hapşıran insanlardan en az 1,5 metre uzak durulması gerekiyor. Aynı kişiler tarafından kullanılan ofis eşyalarının, araç ve gereçlerin sık sık dezenfekte edilmesi alınacak bir diğer önlemler olarak karşımıza çıkıyor. Virüsün kapı kolları, bilgisayarlar, musluklar ve asansör düğmeleri gibi ortamlardan bulaşabileceği ve böyle bölgelere dokunulması halinde ellerin yıkanması gerektiği akıllardan çıkarılmamalıdır.
Ev Ortamında Koronavirüs Önlemleri
Koronavirüsü 65 yaşında üzerindeki, solunum yolu ve kalp hastalığı olan inşalar için büyük risk teşkil etmektedir. Bu durumdaki insanlarla aynı evde kalınması halinde alınacak önlemler çok daha önemli bir hale gelmektedir. Maske takmak ve hijyen kurallarına uymak hem kendimizi hem de sevdiklerimizi koruyacak en önemli önlemlerdendir. İçinde bulunduğumuz ortamın sürekli havalandırılması, dışardan aldığımız malzemelerin yıkanmadan kullanılmaması ev ortamında alınabilecek diğer tedbirlerden olmaktadır.
Koronavirüs tedavi süreçleri
Koronavirüsün tedavisi için belirlenen hastalığı önleyici herhangi bir ilaç bulanmamaktadır. Tedavi sürecinde kullanılan ilaçlar hastalığın seyrini yavaşlatmak ve görülen semptomların etkisini azaltmak üzere kullanılmaktadır. Destekleyici bakım uygulamaları tedavinin desteklenmesi amacıyla sürdürülmektedir. Semptomların ağır seyretmemesi halinde evde kalmak, bol su ve dengeli beslenme ile vücut direncini yüksek tutmak alınması gereken önlemlerden olmaktadır. Hastalığı kesin olarak önlenebilmesi için gerekli olan aşı çalışmaları Dünya Sağlık Örgütü veya çeşitli kurumlar tarafından desteklenmekte ve araştırmalara devam edilmektedir.
Koronavirüs aşı çalışmaları
Hastalık yapma yeteneğine sahip olan canlı organizmaların etkileri hafifletilerek yeniden yaratılması sonucu elde edilen maddeye aşı adı verilmektedir. Aşılar hastalığa yakalanılmadan önce uygulanır ve vücut bağışıklığının belirlenen virüse veya bakteriye karşı hazırlıklı olmasına yardım ederler. Dünya üzerindeki 50’den fazla araştırma grubu koronavirüsüne karşı aşı geliştirme çalışmaları yürütmektedir. Koronavirüs aşısı üzerindeki ilk insanlı deneyler kişilerin hastalığa karşı antikor üretebildiklerini gösteriyor ancak aşının tüm insanlar tarafından kullanılabilmesi için daha birçok testten geçmesi gerekiyor.
Vücudumuz virüse karşı nasıl bir savaş veriyor?
İmmun sistem olarak da adlandırıla bağışıklık sistemi vücudumuzun bakterilere, virüslere ve diğer organizmalara karşı korunmasını sağlıyor. Belirtilen zararla organizmalar vücuda giriş yapması halinde kullanılan savunma mekanizmaları virüsleri yok etmek adına harekete geçiyor. Üretilen antikorlar vücut sisteminin aynı virüsle tekrar karşılaşması halinde zararlı maddeleri tanıyor ve savaşmaya başlıyorlar. Bu savaş süresinde vücut ısısı yani ateş yükselmesi, halsizlik ve yorgunluk gibi etkiler hissedilebiliyor.
Covid-19 vücudumuzu nasıl etkiliyor?
Vücudun Covid-19’dan nasıl etkilendiğini bilmek sürecin daha kolay atlatılması açısından büyük önem taşıyor. Genç ve yetişkin hastaların bazılarında hafif olarak görülen veya hissedilmeyen semptomlar kişinin kendini sağlıklı görmesine neden oluyor ancak virüsün bu durumlarda yayılmaya devam ediyor.
Hafif koronavirüs vakaları
Koronavirüse yakalanan insanların çoğunda hastalığın belirtileri hafif olarak yaşanmakta ve bu da hastalığın daha çok yayılmasına neden olan etkenlerden biri olmaktadır. Hafif ateş veya hafif öksürük hastalığın hafif olarak seyrettiği hastalarda görülen ortak belirtiler olarak karşımıza çıkmaktadır. Hafif etkiler hissedilmesi halinde dinlenme, bol su tüketimi ve hafif ağrı kesicilerle süreç atlatılabiliyor.
Ağır koronavirüs vakaları
Bağışıklık sisteminin koronavirüsüne karşı aşırı tepki göstermesi halinde ise belirtiler ağırlaşmaya başlıyor. Öksürük, yüksek ateş, ishal, baş ve boğaz ağrıları gibi semptomlar hastalığın ağır olarak seyrettiği hastalarda gözlemlenen etkiler olarak karşımıza çıkıyor. Belirtilerin ağır olarak hissedilmesi halinde tıbbi yardım alınması gerektiği asla unutulmamalıdır.
Kritik koronavirüs vakaları
Kritik vakalar koronavirüs hastalarının küçük bir bölümünü oluşturuyor. Virüs hastaların bağışıklık sistemlerine zarar vererek vücut fonksiyonlarının çalışmasını engelliyor ve ölüm riskinin artmasına sebebiyet veriyor. Solunum yollarında yaşanan sıkıntılar hastaların yeteri kadar oksijen alamamasına neden oluyor ve solunum cihazlarına bağlı olarak yaşanmasını mecburi kılıyor. Vücutta meydana gelen değişiklikler kalp, böbrekler veya ciğerler gibi organların görevlerini yerine getirememesine ve bu nedenle hastanın hayatını kaybetmesine neden oluyor.
İlgili içerikler
